Miód w Ayurwedzie - działanie

Z racji swoich wysokich walorów odżywczych miód zajmuje w Ayurwedzie szczególne miejsce wśród środków spożywczych i dlatego też często znajduje zastosowanie do celów leczniczych. W tekstach źródłowych Ayurwedy opisywane są różne rodzaje miodu, który jest klasyfikowany według gatunku zbierającego pyłek kwiatowy owada.

Współcześnie najczęściej tym owadem jest pszczoła leśna, która wytwarza klasyczny rodzaj miodu, wyróżniający się płynną konsystencją o lekko ostrej i gorzkawej kompozycji smakowej. Według Ayurwedy jego wartości lecznicze można docenić jednak dopiero po rocznym przechowywaniu w chłodnym i ciemnym miejscu.

Ayurweda przypisuje miodowi zróżnicowane i zaskakujące właściwości. Jedna z nich przejawia się tym, że redukuje doszę kapha, mimo że smakuje słodko. W klasycznych tekstach miód opisany został jako suchy, cierpki i lekko ostry/gryzący (lekhana) i dzięki tym cechom może być zalecany dla osób chcących zredukować wagę ciała.

W tym celu powinno się go pić rozpuszczony w lekko ciepłej wodzie (1 łyżeczka na szklankę). Ten niebywale zbawienny eliksir oprócz swych odchudzających właściwości zaspokaja swoim słodkim smakiem łaknienie na cukier.

Miodowa właściwość redukująca doszę kapha pierwszorzędnie sprawdza się również przy chorobach dróg oddechowych. Mikstura miodu z mlekiem, znana nam z babcinych recept na przeziębienie, w tradycji ayurwedyjskiej działa wykrztuśnie i kojąco na kaszel, jest pomocna przy zapaleniu oskrzeli i problemach ze strunami głosowymi.

Miód ma również dobroczynne działanie na serce, strukturę i kolor skóry. Ponadto dzięki swojemu bogactwu enzymów pobudza przemianę materii i trawienie. Medycyna ayurwedyjska stosuje miód także przy leczeniu ran, a z uwagi na swoje chłodzące właściwości aplikuje się go przy poparzeniach.

• Miód jako substancja nośna (anupana)

W Ayurwedzie bardzo często stosuje się miód jako substancję nośną dla innych środków leczniczych, z racji tego, że posiada nadzwyczajną zdolność potęgowania działania innych substancji i transportowania ich głęboko do tkanek organizmu.

Używa się go szczególnie w tym celu przy wszelkich zakłóceniach w funkcjonowaniu doszy kapha, jak też w nagłych przypadkach doraźnej aplikacji preparatów alchemicznych, gdyż swoje działanie rozwija już poprzez śluzówkę górnych dróg pokarmowych jeszcze zanim trafi do żołądka. Dzięki swojej słodyczy nadaje się doskonale jako łagodzący smak korektor dla gorzkich ziół mających właściwości lecznicze.

• Ważne zalecenia

W wielu miejscach ayurwedyjskich tekstów źródłowych jest mowa o tym, aby nie podgrzewać miodu. Współczesne badania potwierdzają ten fakt i radzą, aby nie podnosić temperatury miodu ponad 40° C z uwagi na możliwość utraty wielu cennych enzymów i aromatów zawartych w miodzie.

Jednak według ayurwedyjskiego zrozumienia podgrzany miód działa po prostu na dłuższą metę toksycznie i prowadzi do zanieczyszczenia krwi (rakta), co objawiać się może chorobami skóry, stanami zapalnymi w organizmie i dolegliwościami wątroby.

Ze względu na to radzi Ayurweda, aby dodawać miód do pokarmów lub napoi dopiero po ich lekkim wystudzeniu do temperatury pokojowej.

Ayurweda odradza również mieszania miodu z ghee (oczyszczony tłuszcz z masła) w identycznych proporcjach, gdyż wówczas miód może powodować zaburzenia doszy vata i powstawanie trujących dla organizmu resztek w procesie trawienia (ama).

• Warto wiedzieć:

  • według rozporządzeń, aby miód był czystym produktem naturalnym, nie można dodawać do niego innych substancji ani go ich pozbawiać.
  • miód jest bogaty w wysokowartościowy cukier owocowy i winogronowy. Zawiera około 200 różnych składników, wśród nich witaminy (w szczególności witamina C, B2, B6) i substancje nieorganiczne (żelazo, magnez, wapń, cynk). Zdrowotne walory podnoszą również zawarte w nim enzymy, które hamują rozwój bakterii i grzybów.
  • miód należy przechowywać w suchym, chłodnym i ciemnym miejscu.
  • medyczne zastosowanie znajduje miód Manuka. Posiada on enzym produkujący w małych ilościach nadtlenek wodoru, który działa dezynfekująco i jak potwierdziły to badania – antyseptycznie. Doskonale sprawdza się też w leczeniu ran, a z racji tego że posiada lekko przeciwzapalne właściwości można go też stosować przy gorączce, opuchliźnie i przeciwbólowo.